27 lipca 2022
Charakterystyczne pęknięcia na ścianach są nie tylko nieestetyczne, ale czasem mogą świadczyć o poważnych uszkodzeniach konstrukcyjnych budynku. Oczywiście nie każda rysa stwarza takie zagrożenie i może być tylko efektem osiadania nowego budynku, mimo to w każdym przypadku należy zachować czujność i upewnić się, jaka jest przyczyna powstałego pęknięcia.
Pęknięcia mogą się różnić między sobą w zależności od przyczyn powstawania. Właściciele budynków najczęściej mają do czynienia z powierzchownymi płytkimi rysami, które zwykle pojawiają się na ścianie w formie pajęczyny. To najczęściej efekt naprężeń, powstających w przestrzeniach między materiałami budowlanymi. Mogą pojawiać się wskutek pękania przesuszonego tynku po kilkunastu lub kilkudziesięciu dniach od zakończenia prac tynkarskich i może im dodatkowo towarzyszyć odspajanie się warstwy tynku. Występują najczęściej w okolicach naroży okiennych oraz drzwi, czyli miejsc w których tynk pracuje najintensywniej, a ich naprawa nie jest ani trudna, ani kosztowna. Zdecydowanie bardziej skomplikowane do usunięcia są głębsze pęknięcia, które możemy zaobserwować nawet w strukturze muru. Pojawiają się one zwykle na łączeniach między ścianą a sufitem lub między ścianą a podłogą, często przecinając całą ścianę od góry do dołu. Są one efektem nadmiernej ilości naprężeń, którym budynek nie jest w stanie stawić opór, czego efektem jest powstawanie uszkodzeń konstrukcyjnych. Być może budynek taki ma wady konstrukcyjne, które wpływają na niewłaściwy rozkład naprężeń, lub problem może tkwić w źle postawionych czy nieodpowiednio dobranych fundamentach. Przyczyną powstawania głębokich pęknięć, wskazujących na wady konstrukcyjne, może być też niedostosowanie fundamentów i parametrów konstrukcyjnych budynku do stopnia wytrzymałości podłoża, na którym wzniesiono budynek.
Przyczyny pękania ścian mogą być różne, a jedną z najbardziej poważnych są źle wykonane fundamenty i użycie słabej jakości betonu. Wybór konstrukcji fundamentów powinien być uzależniony od rodzaju podłoża, na którym ma być wzniesiony budynek, dlatego tak ważne jest przeprowadzenie właściwych badań geologicznych. Innym powodem pękania ścian może być niewłaściwe przeprowadzenie prac tynkarskich. Czasem ekipy budowlane w celu przyspieszenia zakończenia prac, przystępują do tynkowania zanim ściany odpowiednio wyschną, a budynek osiądzie w gruncie. Z tego względu, zaleca się rozpoczęcie prac wykończeniowych po pozostawieniu budynku w stanie surowym zamkniętym na tzw sezonowanie. W okresie takiej przerwy technologicznej budynek zdąży osiąść i możliwe będzie przystąpienie do jego wykończenia i termoizolacji bez ryzyka powstawania rys i pęknięć na ścianach i sufitach. Zdarza się, że pęknięcia na ścianach powstają jednak z przyczyn niezależnych od wad konstrukcyjnych budynku i mogą być związane ze zwiększonym natężeniem ruchu w bliskim sąsiedztwie budynku, np w przypadku budynków w pobliżu trwających intensywnych prac budowlanych lub położonych przy drogach szybkiego ruchu.